Otizm, 15 ile 39 yaş arasındaki vakalarda on yılda bir "sıçrama" oldu ancak yanıtlar yetersiz

Otizmli çocuklar yetişkin olduklarında onlara kim bakacak ve geç teşhis konanlara şu anda ne gibi müdahaleler yapılıyor? Yazar Daniele Mencarelli'nin "Hayır, Hayır. Sağlık Herkes İçin Değilse Bir Ülkeye Ne Olur?" (Il Sole-24Ore tarafından yayımlanmıştır) adlı araştırma kitabında da belirttiği gibi, bu gergin bir konu. Mencarelli, "Politikacıların anlayamadığı şey, yirmi yıl içinde sağlığın, nörogelişimsel bozukluklar gibi yeni rahatsızlıklar karşısında bile ülkenin en büyük acil durumu haline geleceğidir," diye uyarıyor. "İtalya'da otizmle yaşayan 700.000 aile var ve 20 yıl içinde bu ülke için medeni ve ekonomik bir yük oluşturacak 700.000 yetişkin olacak. Tüm bunları bugünden düşünmeye başlamalıyız."

Sorun sadece İtalya'ya özgü değil; ülkemizde bile erken teşhis, tutarlı ve uygun müdahaleler ve her şeyden önce uzun vadeli bir vizyondan yoksunuz. ANGSA gibi aile dernekleri ve otizm uzmanları sorunun boyutunun gayet farkındalar, ancak bugün Frontiers in Public Health dergisinde yayınlanan Küresel Hastalık Yükü verilerinin küresel analizi, yetişkinlikte otizmin "sessiz krizine" ışık tutuyor. Onlarca yıldır doktorların ve bilim insanlarının otizmle mücadele çabaları neredeyse yalnızca çocuklara odaklandı. Genç yetişkin olan otistik çocuklara veya hastalıklarını geç keşfeden yetişkinlere önemli ölçüde yetersiz ilgi gösteriliyor.

1990 ile 2021 yılları arasında, 15-39 yaş arası otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan küresel insan sayısı 17,52 milyondan 24,13 milyona yükseldi. Bu artış, nüfus artışı ve gelişmiş teşhis kapasitesiyle bağlantılı olsa da, Bari'de devam eden 50. kongrelerinde konuyu ele alan İtalyan Psikiyatri Derneği (SIP) uzmanlarının açıkladığı gibi, "nüfusun bu kesimine sağlanan desteğin yetersizliği konusunda çarpıcı bir değerlendirme gerektiriyor."

İtalyan Psikiyatri Derneği (SIP) başkanı ve Pisa Üniversitesi'nde Psikiyatri profesörü olan Liliana Dell'Osso'nun da belirttiği gibi, "Otizm sadece çocukluk çağı rahatsızlığı değil; yaşam boyu süren bir rahatsızlıktır. Otizmli çocuklar yetişkinliğe adım atar ve otizmin kendisi genellikle yetişkinliğe kadar görünmez kalır. Çoğu durumda, bu gizli formlar yalnızca stresli durumlar veya önemli değişiklikler karşısında ortaya çıkar; özellikle de iletişim ve ilişki zorluklarını kamuflaj stratejileriyle gizlemeyi erken yaşta öğrenen kadınlarda." İtalyan Psikiyatri Derneği'nin (SIP) emekli başkanı ve Bergamo'daki Papa Giovanni XXIII Hastanesi Ruh Sağlığı Bölümü başkanı Emi Bondi, bu faktörlerin "teşhis sürecini ve dolayısıyla otizmli yetişkinlerin bakımını engellediğini" ekliyor.

Yeni çalışmadan elde edilen veriler, özellikle engellilik oranında en keskin artışın kaydedildiği (%56) 30-39 yaş grubunda kritik bir durumu vurguluyor. İtalyan Psikiyatri Derneği (SIP) başkan yardımcısı ve Brescia Üniversitesi Psikiyatri profesörü Antonio Vita, "Bu olgu, otizmli bireylerde okul desteğinin tükendiği ve iş gücüne katılma, bağımsızlığa ulaşma ve karmaşık yetişkin sosyal ilişkilerinde yol alma zorluğunun daha da ağırlaştığı yetişkinlik döneminde ortaya çıkan 'ikinci bir zorluk zirvesi' hipotezini destekliyor." diye açıklıyor. İtalya'da otizm spektrumundaki bireylerin nüfusun en az %1'ini, yani yaklaşık 500.000 kişiyi temsil ettiği tahmin ediliyor, ancak elimizde kaç yetişkin olduğuna dair kesin veriler yok.